Boekrecensie: Het AI van Columbus door Hans Hoornstra.
Als je het boek van Hans Hoornstra, “Het AI van Columbus” leest, vliegen de vallende kwartjes je om de oren. Hans Hoornstra schreef wat mij betreft niet alleen een van de beste boeken over AI, hij geeft je de moed om door te gaan en de veranderingen vorm te geven aan de hand van het zeer overzichtelijke en begrijpelijke Columbus-model.
Zijn analyse is genuanceerd, en hij weet als geen ander de impact van AI uit te leggen vanuit een context waarin historische ontwikkelingen, de kansen en belemmeringen van ons onderwijssysteem en die van onszelf in een samenhangend perspectief geplaatst worden. Met AI als de nieuwe wind in de zeilen worden we uitgedaagd om te herontdekken wat het betekent om mens te zijn — lerend, zoekend, verlangend.
Hoornstra levert met zijn boek een belangrijk instrument om de toekomst van het onderwijs in het AI-tijdperk vorm te geven. Hij weet het abstracte tastbaar te maken, zonder het te versimpelen. Geen bloemlezing over wat er met AI allemaal kan (of niet), maar een heldere uitleg van begrippen die je werkelijk aan het denken zetten. AI wordt niet neergezet als het zoveelste hype of horrorverhaal, maar een vergrootglas op wie wij zijn geworden en wie we kunnen zijn. AI is niet alleen een technologische omwenteling, het is een spiegel van onze mentale ruimte. En ja — dat is her en der nogal confronterend.
Zijn metafoor van Columbus raakt de kern: ontdekken is niet weten wat je zoekt, maar weten dat je moet gaan. En juist die houding, die wendbaarheid van geest, maakt Het AI van Columbus voor mij zo relevant. In tijden waarin veel onderwijsprofessionals, beleidsmakers en leiders vaak twijfelen of soms vooral willen behouden wat is, nodigt dit boek uit tot dromen, durven en daadwerkelijk veranderen.
De drieslag van stuwende, verbindende en dragende vaardigheden is geen model voor op de flip-over, maar een innerlijk kompas voor wie het aandurft om zichzelf én het onderwijs opnieuw uit te vinden. Hoornstra weet als geen ander dat verandering begint bij betekenis — en betekenis begint bij taal.
Als oud talen-docent werd ik vooral gegrepen over de rol van taal die Hoornstra in zijn boek gebruikt. Taal als brug tussen verleden en toekomst. Taal als dat unieke menselijke vermogen om iets te verbeelden wat er nog niet is. En dus ook als sleutel tot een nieuw leerlandschap, waarin technologie niet ons denken vervangt, maar ons uitdaagt tot beter denken.
Dit is een boek voor iedereen die onderwijs een warm hart toedraagt. Voor zowel de behoeders van wat goed is aan ons onderwijs als voor de onderwijsvernieuwers, denkers, dromers en doeners. Voor wie beseft dat we aan de vooravond staan van een paradigmawisseling waarin eigenaarschap, nieuwsgierigheid en menselijke verbinding bepalender worden dan ooit.
Een aanrader!
